Sunday, November 20, 2011

Ройтерсийн мэдээг хэрхэн ойлгох вэ?

Санхүүгийн англи хэлний орчуулах ур чадварын сургалт 8 

Egypt Shares Fall to One-Month Low on Protests
Эсэргүүцлийн жагсаалас үүдэлтэйгээр Егитийн хувьцааны ханш нэг сарын турш уналттай байна.
Egyptian shares tumbled to the lowest in more than a month after demonstrations for a faster transition to democratic rule in the North African country turned violent. Dubai’s benchmark stock index retreated.
Хойд Африкийн оронд ардчиллыг хурдацтай тогтоох зорилготой хөдөлгөөн хүчирхийлэлийн шинжтэй болсоны дараах сард Египтийн хувьцааны ханш хамгийн доод цэгтээ хүрээд байна. Дубайн бенчмарк хувьцааны индекс буурсан.
Orascom Construction Industries (OCIC), the country’s biggest publicly traded builder, sank 3.2 percent.
Тус улсын нээлттэй хамгийн том арилжаалагч Orascom Construction Industries (OCIC)-ийн ханш 3.2% унасан.
EFG-Hermes Holding SAE, the biggest publicly traded Arab investment bank, dropped to the lowest in more than a month.
EFG-Hermes Holding SAE хэмээх Арабын хөрөнгө оруулалтын хамгийн том нээлттэй банкны индекс сарын турш унаад байна.
The benchmark EGX 30 Index (EGX30) decreased 2.5 percent to 4,023.45 at the 2:30 p.m. close in Cairo, the lowest since Oct. 11.
10-р сарын 11-нээс хойш Кайрт EGX 30 бенчмарк индекс 2:30-д 2.5% унаж 4,023.45-аар бууран хамгийн бага түвшиндээ хүрээд байна.
In the Persian Gulf, Dubai’s measure declined to the lowest since Oct. 26.
10-р сарын 26-ний өдөр Персийн булан дахь Дубайн хэмжүүр хамгийн бага түвшинд очсон.
“The clashes are affecting the market very strongly,” said Hazem Choucri, a foreign institutional trader at Cairo-based AlembicHC.
Кайрт байрлах AlembicHC–ийн гадаадын институцийн(институциональ) арилжаалагч Hazem Choucri хэлсэнээр мөргөлдөөн зах зээлд асар их нөлөөлж байгаа ажээ.
“Some people are wondering if the government will be able to provide security for the elections.
Засгийн газрын зүгээс сонгуулын аюулгүй байдлыг хангаж чадах болов уу гэдэгт зарим хүмүүс эргэлзэж байна.
Seeing as it wasn’t able to deal with protesters in Tahrir Square, how will it deal with elections in the countryside?
Тахрирын талбайд болсон эсэргүүцэгчидийг зохицуулж чадаагүйн нэгэн адил улс орон даяар зохиох сонгуулийг хэрхэн явуулах вэ гэдэг нь ойлгомжтой юм.
Any disruptions to Iran’s oil exports would create “severe problems” for the global crude market, Oil Minister Rostam Qasemi said in an interview broadcast by Al Jazeera television.
Ираны газрын тосны экспортод ямар нэг байдлаар саад учрахад дэлхийн түүхий нефтийн зах зээлд ноцтой хүндрэл учирна хэмээн Ираны газрын тосны сайд Rostam Qasemi Al Jazeera телевизэд өгсөн ярилцлагандаа онцолжээ.
Iran will seek a “fair price” for crude when the Organization of Petroleum Exporting Countries meets next on Dec. 14, Qasemi said, adding that the global market for crude does not face a shortage.
Нефть экспортлогч орнуудын байгууллагаас 12-р сарын 14-ний өдөр уулзалт хийхдээ Ираны талаас түүхий нефтийн үнийг бодитой тогтоох болно гэж мэдэгдээд дэлхийн зах зээлд ямар нэг байдлаар хомсдолд оруулахгүй гэдгийг онцолжээ.
“There is currently no need to use oil as a political tool,” he said in the interview posted yesterday on the news channel’s website.
Мэдээллийн сувгын цахим хуудаст өнөөдөр нийтлүүлсэн ярилцлагаас нь үзвэл газрын тосыг улс төрийн хэрэгсэл болгох шаардлага байхгүй хэмээн тэрбээр дурджээ.
“In case we are urged to and feel it is necessary, we will use it as a political tool.”
Шаардлагатай тохиолдолд бид үүнийг улс төрийн хэрэгсэл болгон ашиглана хэмээн цааш хэлжээ.
Iran, the second-biggest producer in OPEC, has come under increasing pressure from the U.S. and its allies, which accuse the country of seeking to develop nuclear weapons.
Нефть экспортлогч орнууд дотроо хоёрдахь том гишүүн болох Ираныг цөмийн зэвсэгтэй болохыг зорьж байна хэмээн АНУ болон түүний холбоотнуудаас дарамталдаг юм.
Iran’s government rejects the claim, saying it wants nuclear technology to provide energy for a growing population.
Иран үүнийг нь няцааж өсөн нэмэгдсээр буй хүн амынхаа эрчим хүчний хэрэгцээг хангах зорилготой гэж мэдэгддэг юм.
Source: Bloomberg
Маркетинг, менежмент, нягтлан бодох бүртгэл, санхүү, статистик, экономиксийн англи нэр
томъёог орчуулах хэрэгцээ гарвал дараах толь бичгийг ашиглах боломжтой.

Wednesday, November 16, 2011

Хөрөнгө оруулалтын Менежмент ба Багцын Онолын Үндэс: Дэлхийн Санхүүгийн Зах Зээл

1-р хэвлэл
Д.Төмөрбат
Монгол Улс Улаанбаатар хот
 DDC
658.1554
T-587
Copyright ©2011
Соёмбо хэвлэлийн үйлдвэрт хэвлүүлэв.

Ариутган шүүсэн:             Ч.Тогтохцэрэн
                  Д.Мөнх-Эрдэнэ
                  Б.Мөнхбилгүүн
                 Л. Сувданцэцэг
                 Г.Отгончимэг
                 Г.Уянга
                 П.Хишигбаяр
                 З. Батзориг

 
Эдийн Засгийн Шинжлэх Ухааны Доктор Цэрэнсономын АЮУРЗАНА багшийнхаа гэгээн дурсгалд энэхүү номыг өргөв

Эх бэлтгэл:                          Батзориг
Нүүрний дизайн: З.Батболд
Хэвлэсэн хувь 100
Хөрөнгө оруулалтын менежмент ба багцын онолын үндэс: Дэлхийн санхүүгийн зах зээл
ISBN 978999294-970-8

 
Удирдтгал
Хөрөнгө оруулалтын менежмент бол хувь хүн эсвэл байгууллагын санг удирддаг санхүүгийн ухааны нэгээхэн өвөрмөц салбар гэж ойлгож болно. Нөгөө талаар энэхүү өвөрмөц салбарыг тайлбарлах зорилгоор активын удирдлага(санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлдэг компани харилцагчийнхаа хөрөнгө оруулалтыг удирдах), багцын удирдлага(хувьцаа худалдах, худалдан авах), хувь хүний санхүүгийн удирдлага(хөрөнгө оруулалтын зөвлөгөө, татвар ба бүртгэлийн үйлчилгээ, эрх зүй болон үл хөдлөх хөрөнгийн) гэсэн нэр томъёог ашигладаг бөгөөд эдгээр нь нийлж хөрөнгө оруулалтын менежмент болдог. Тиймдээ ч, энэхүү номоо “Хөрөнгө оруулалтын удирдлага ба багцын онол” гэж нэрлэсэн нь санамсаргүй биш юм. Харин дэлхийн санхүүгийн зах зээл гэсэн дэд нэр өгсөн нь олон улсын санхүүгийн зах зээлийн жишээн дээр хөрөнгө оруулалтын гол нэр томъёо болон хэрэгслүүдийг онол, бодлогуудаар дамжуулан тайлбарласантай холбоотой. Нөгөө талаар, улс орнуудын зах зээл өөр хоорондоо ойртсоор байгаа бөгөөд бидний зорилго интеграцид нэгдэн орох явдал учраас олон улсын санхүүгийн зах зээлийн тухай хөндөж байгаа нь зүйд нийцэж байна гэж үзэж байна.
Энэхүү номын гол зорилго нь бодит асуудлыг шийдэхээс илүүтэй, санхүүгийн хөрөнгө оруулалт, тэр дундаа, санхүүгийн зах зээл дэх арилжаа, үнэт цаасны шинжилгээ, багцын онол, тогтмол өгөөжтэй үнэт цаасны үнэлгээ ба үнэт цаасны үүсмэл хэрэгсэлийн суурь ойлголтууд, аргууд болон стратегиудыг тайлбарлахад чиглэсэн болно.
Номын бүтэц ба агуулга                             “Хөрөнгө оруулалтын менежмент ба багцын онолын үндэс” ном нь 6 хэсэг, 18 бүлэгтэй. Хөрөнгө оруулалтын тухай ойлголт хэмээх нэгдүгээр хэсэг нь 1 бүлэгтэй бөгөөд санхүүгийн зах зээлийн бүтэц, гол оролцогчид, хөрөнгө оруулалтын менежмент ба багцын онолын суурь ойлголтууд, нэр томъёог оруулж өгсөн.  
Үнэт цаасны зах зээл хэмээх хоёрдугаарт хэсэг нь 4 бүлэгтэй бөгөөд хөрөнгө оруулалтын банкны үйл ажиллагаа, анхдагч болон хоёрдагч зах зээлийн арилжаа, дэлхийн хөрөнгийн биржүүд болон индексүүдийн талаарх мэдээллийг оруулж өглөө. Багцын орчин үеийн онол хэмээх гуравдугаар хэсэг нь 5 бүлэгтэй бөгөөд багцын онолыг хөрөнгийн үнэлгээний загварын хамт судлахын сацуу багцын төрөлжүүлэлтийн нэгээхэн төрөл болсон алтны хөрөнгө оруулалтыг авч үзлээ. Түүнчлэн, хөрөнгө оруулагчдийн шийдвэр гаргалтыг судлахад санхүүгийн зан үйл ямар ач холбогдолтой байдаг, санхүүгийн зах зээлийн үр ашгийг хөрөнгө оруулалтын бодлогод хэрхэн тусгах талаар дурдлаа.
Үнэт цаасны шинжилгээ хэмээх дөрөвдүгээр хэсэг нь 4 бүлэгтэй бөгөөд энгийн хувьцааг үнэлэх суурь аргачлалыг судлах болно.
Тогтмол өгөөжтэй үнэт цаас хэмээх тавдугаар хэсэг нь 2 бүлэгтэй бөгөөд бонд ба давуу эрхтэй хувьцааны онцлог ба үнэлгээтэй танилцана.
Үнэт цаасны үүсмэл хэрэгсэл гэсэн зуравдугаар хэсэг нь 3 бүлэгтэй бөгөөд эрсдэлийг үнэлэх уламжлалт аргуудыг мэдэж авах болно.
Номын төгсгөл хэсэгт эх сурвалжуудыг оруулж өглөө.
Энэ номыг файль  (pdf)хэлбэрээр авахыг хүсвэл https://www.facebook.com/dtumur/ хаягаар эсвэл tumurbatdalkhsuren@ymail.com-руу холбогдох боломжтой.

Гарчиг
Удиртгал                                                                                                                                             6
Талархал                                                                                                                                             7
Нэгдүгээр хэсэг                       Хөрөнгө оруулалтын менежментийн тухай ойлголт
Нэгдүгээр бүлэг
Хөрөнгө оруулалтын орчин                                                                                                          8
Хөрөнгө оруулалтын төрөл                                                                                                             8
Хөрөнгө оруулалтын үйл явцын бүтэц                                                                                      13-15
Хөрөнгө оруулалтын шийдвэр гаргалт                                                                                    15-19
Санхүүгийн зах зээл                                                                                                                       19-20
Хөрөнгө оруулалтын орчинд гарч буй сүүлийн үеийн чиг хандлагууд                               27
Ёс зүйтэй хөрөнгө оруулалт                                                                                                          28
Компанийн засаглал ба нийгмийн хариуцлага                                                                         29
Хөрөнгө оруулагчидтай харилцах харилцаа                                                                              29
Олон улсын хөрөнгийн зах зээлийн даяаршил: Үсрэнгүй хөгжиж буй орнууд                  36
Хоёрдугаар хэсэг         Үнэт цаасны зах зээл
Хоёругаар бүлэг
Анхдагч зах зээлийн зохион байгуулалт: Хөрөнгө оруулалтын банкны үүрэг           39
Дэлхийн хамгийн том хөрөнгө оруулалтын банкууд                                                             41
Хөрөнгө оруулалтын банк ба арилжааны банкны харилцан хамаарал                             43
Анхдагч зах зээлийн үнэлгээ                                                                                                        43
Үнэт цаасыг нийтэд анх удаа санал болгоход үүсэх зардал                                                46
Үнэт цаасыг зах зээлд анх удаа гаргах үйл явц                                                                        47
Үнэт цаасыг зах зээлд анх удаа гаргах үйл явцын үе шатууд                                                 49
Танилцуулга                                                                                                                                   54
Гуравдугаар бүлэг
Үнэт цаас худалдах, худалдан авах
Зах зээлийн төрлүүд                                                                                                                   57
Захиалгын төрлүүд                                                                                                                     58
Брокерээс сонголт хийх нь                                                                                                       59
Брокерийн данс                                                                                                                            60
Эзэмшлийн бус хувьцааг худалдах нь                                                                                      62
Дөрөвдүгээр бүлэг 
Дэлхийн улс орнуудын үнэт цаасны зах зээл ба индекс
Дэлхийн хөрөнгийн биржийн түүх                                                                                          66
Нью-Йоркийн хөрөнгийн бирж                                                                                                67
Нью-Йоркийн хөрөнгийн бирждээр хувьцаа арилжих шалгуур                                     71
НАСДАК                                                                                                                                       73
Лондонгын хөрөнгийн бирж                                                                                                  74
Токиогын хөрөнгийн бирж                                                                                                     75
Үнэт цаасны зах зээлийн индексүүд                                                                                        84
Сайн индексийн шинж чанар ба түүнийг байгуулах нь                                                       87
“Dow Jones”-ийн аж үйлдвэрийн дундаж индекс                                                                 87
“Russell 2000” индекс                                                                                                                 93
Хөрөнгө оруулалтын банк: “Goldman Sachs”                                                                    93
Гуравдугаар хэсэг        Багцын Орчин Үеийн Онол
V-p Бүлэг Багцын сонголт
Багцын онолын суурь ойлголтууд: Санхүүгийн ба магадлал статистикийн онол
       Ханамжийн функц ба ялгаагүй муруй                                                                        100
       Үр ашигтай багц ба оновчтой багцын олонлог                                                      103
       Эрсдэлтэй болон эрсдэлгүй актив                                                                                103
Багцын хүлээгдэж байгаа өгөөжийг хэмжихүй                                                              104
     Нэг хугацааны багцын өгөөжийг хэмжих нь                                                         
     Эрсдэлтэй актив бүхий багцын хүлээгдэж буй өгөөж                                            105
     Багцын эрсдэлийг хэмжихүй                                                                                        106 
     Эрсдэлийг хэмжих хазайлт ба стандарт хазайлт                                                      106
     Хоёр активын багцын эрсдэлийг хэмжих нь                                                              107
     Ковариаци                                                                                                                           107
     Корреляци ба ковариацийн хоорондын хамаарал                                                  107
     Хоёроос дээш активаас бүрдсэн багцын эрсдэлийг хэмжих нь                              107
Багцын төрөлжүүлэлт                                                                                                           108
      Багцын эрсдэл ба корреляци                                                                                        108
      Багцын эрсдэлд активын өгөөжийн корреляцийн үзүүлэх үр нөлөө                 108
Эрсдэлтэй активаас багц сонгох нь                                                                                 109
      Үр ашигтай багц байгуулах нь                                                                                   109
      Боломжит ба үр ашигтай багцууд                                                                             110
      Үр ашгийн олонлогоос оновчтой багц сонгох нь                                                   111
Ковариаци бүтцийг ойролцоогоор илэрхийлэх индексийн загвар                         113
      ганц индексийн зах зээлийн загвар                                                                           113 
VI-р бүлэг Капитал хөрөнгийн үнэлгээний загвар
        “САРМ”-ын гаргалгаа                                                                                                119 
Хөрөнгийн зах зээлийн шугам                                                                                          120
       “М” багц                                                                                                                             124
       Хөрөнгийн зах зээлийн шугам дахь эрсдэлийн нэмэлт төлбөр                     124
       Тогтолцоот ба тогтолцоот бус эрсдэл                                                                    125
Үнэт цаасны зах зээлийн шугам                                                                                       126
       Хоёр бета, хоёр теором                                                                                                 127
       Шинж чанарын шугамыг үнэлэхүй                                                                         127
       Гүйцэтгэлийн хэмжүүр                                                                                                 128
VII-р бүлэг Арбитраж Үнэлгээний Онолын Загвар
Арбитражийн үндэс                                                                                                               129
Арбитраж Үнэлгээний Онолын Томъёолол                                                                 130
VIII-р бүлэг Санхүүгийн зах зээлийн үр ашиг ба зан төлөв 
Үр ашигт зах зээлийн таамаглал                                                                                     132
Хөрвөх чадвар ба зах зээлийн үр ашиг                                                                          140
Санхүүгийн зан төлөв                                                                                                           144 
IX-р бүлэг Алтны хөрөнгө оруулалт
Алтны эрэлт ба нийлүүлэлт                                                                                                150
Алтны захад арилжаа хийх нь                                                                                          152  
Нөөц активд алтны гүйцэтгэх үүрэг                                                                              154                  
Дөрөвдүгээр Хэсэг       Үнэт цаасны шинжилгээ
X-р Бүлэг Суурь шинжилгээ: Мэдээллийн эх үүсвэр                                                           158
Компаниас бэлтгэн гаргадаг мэдээлэл                                                                        158   
Засгийн газрын агентуудаас бэлтгэн гаргадаг мэдээлэл                                      160
Санхүүгийн үйлчилгээний компаниудаас гаргадаг мэдээлэл                                      161
XI-р Бүлэг Суурь шинжилгээ: Макро-эдийн засгийн болон салбарт хийх шинжилгээ 
Дэлхийн эдийн засаг                                                                                                           162
Макро-эдийн засгийн шинжилгээ                                                                                  164
Салбарын шинжилгээ                                                                                                         167
Эдийн засгийн мөчлөг                                                                                                        170
XII-р Бүлэг Компанийн шинжилгээ
Компанийн шинжилгээ ба хувьцааны үнэлгээ                                                         174
Жам ёсны үнэлэмж                                                                                                               176
Ноогдол ашгийн үнэлгээний загвар                                                                             177
Ноогдол ашгийн хөнгөлөлтийн загвар                                                                       177
Тогтмол өсөлттэй ноогдол ашгийн загвар                                                                 178
Хувьцааны үнэ ба хөрөнгө оруулалтын боломжууд                                              180
Хоёр үе шаттай ноогдол ашгийн өсөлтийн загвар                                                 182
Зөрүү орлогын загвар                                                                                                         184
Үнэ-ашгийн харьцаа                                                                                                           185
XIII-р бүлэг Санхүүгийн тайлангын шинжилгээ
Санхүүгийн тайлан                                                                                                              187
     Баланс                                                                                                                                 187
     Орлогын тайлан                                                                                                              189
     Мөнгөн урсгалын тайлан                                                                                            189
Санхүүгийн харьцаанд хийх шинжилгээ                                                                     192
     Санхүүгийн харьцаа                                                                                                      192
     Энгийн хэмжээтэй тайлан                                                                                            192
     Дотоод хөрвөх чадвар                                                                                                  194
     Эргэлтийн харьцаа                                                                                                         194
     Шуурхай харьцаа                                                                                                            194
     Мөнгөн хөрөнгийн харьцаа                                                                                       195
     Авлагын эргэлт                                                                                                                195
     Бэлэн бүтээгдэхүүний эргэлт                                                                                      196
Үйл ажиллагааны гүйцэтгэлийг үнэлэхүй                                                                  198
Эрсдэлийн шинжилгээ                                                                                                        204
Өрийн харьцаа                                                                                                                      208
Өсөлтийн шинжилгээ                                                                                                          211
Үйл ажиллагааны гүйцэтгэл                                                                                            213
Тавдугаар Хэсэг          Бонд ба Тогтмол өгөөжтэй үнэт цаас
XIV-р Бүлэг Бонд
Бондыг хэн гаргадаг вэ?                                                                                                  214
Бондын гэрээ                                                                                                                        215
Бондын зах зээл                                                                                                                   217
Европын бондын хямрал                                                                                                 219
Бондын ханш тогтоолтыг тайлбарлах нь                                                                     220
Бондын үнэлгээ                                                                                                                   221
Хүүгийн түвшиний өөрчлөлт ба бондын үнэ                                                          222
Бондын үнэлгээний цаг хугацаан дахь өөрчлөлт                                                   222
Хагас жилийн купон хүүтэй бонд                                                                                 224
Бондын орлого                                                                                                                    225
Өнөөгийн орлого                                                                                                               226
Багц дахь бондын үүрэг                                                                                                   226
Үл төлөгдөх эрсдэлд нөлөөлдөг бондын гэрээний заалт                                       227
Компанийн бондын зэрэглэл                                                                                         228
Бондын зэрэглэл тогтоох үйл явц                                                                                229
XV-р Бүлэг Давуу эрхтэй хувьцаа
Давуу эрхтэй хувьцааны сул ба давуу талууд                                                            230
Давуу эрхтэй хувьцааны шинж чанар                                                                       232
Давуу эрхтэй хувьцааны үнэлгээ                                                                                 233
Хөрөнгө оруулалтын стратегиуд                                                                                234
“Moody” хөрөнгийн үнэлгээний компани                                                                235
Зуравдугаар хэсэг        Үнэт цаасны үүсмэл хэрэгслүүд
Үүсмэл хэрэгслийн түүх                                                                                               238
XVI-р бүлэг 
Форвард ба Фьючерсийн гэрээ ба тэдгээрийн үнэлгээ                                         239
Форвард гэрээ                                                                                                                  239
Фьючерс                                                                                                                              240
Форвард ба фьючерсийн үнэлгээ                                                                              243
Таваарын фьючерсийн зах зээлийн механизм                                                      245
Барьцааны данс                                                                                                                246
Таваарын фьючерсийн зах зээл дэх стратегиуд                                                       248
Хеджинг: Малын фьючерсээр хеджинг хийх нь                                                      248
Санхүүгийн үүсмэл хэрэгслийн зах зээл ба хэрэгслүүд                                        255
Валютын фьючерс                                                                                                           256
Хүүгийн фьючерс                                                                                                             257
Хувьцааны индексийн фьючерс                                                                                    260
XVII-р бүлэг Опшинс ба Опшиний үнэлгээ
Опшиний гэрээ                                                                                                                 263
Опшиний зах зээл                                                                                                            268
Опшиний стратегиуд                                                                                                      270
Опшинийг үнэлэхүй                                                                                                       274
“Black”-“Scholes”-“Merton”-ын опшиний үнэлгээний загвар                                 274
Хувьцааны индексийн опшин                                                                                     278
XVIII-р бүлэг Солилцоо
Хүүгийн солилцоо                                                                                                           280
Валютын солилцоо                                                                                                          281
Хувьцааны солилцоо                                                                                                      282
Таваарын солилцоо                                                                                                         282
Солилцоог үнэлэхүй                                                                                                       283
Солилцоогоор хеджинг хийхүй                                                                                 286

Sunday, November 13, 2011

Үнэт Цаасыг зах зээлд анх удаа гаргахад үнэлгээ хийх нь

Санхүүгийн англи хэлний орчуулах ур чадварын сургалт Хичээл 7
Valuing IPOs - Үнэт Цаасыг зах зээлд анх удаа гаргахад үнэлгээ хийх нь 
This paper examines the pricing of IPOs using comparable firm multiples, a procedure
that is widely recommended by academics and practitioners and is standard practice in IPO
valuation case studies used in business schools.
Энэхүү судалгааны ажлаараа бизнесийн сургуулиудад жишээнд суурилан үнэт цаасыг зах зээлд анх удаа гаргахад үнэлгээ хийх сургалтын тогтсон арга барил болон мэргэжилтнүүд ба судлаачдаас илүүтэй иш татдаг аргачлал болох пүүсүүдийн харьцуулсан үржүүлэгчийг ашиглан үнэт цаасыг зах зээлд анх удаа гаргахад үнэлгээ хийх үйл явцад судалгаа хийсэн болно.
We find that valuing IPOs on the basis of the
price-to-earnings, price-to-sales, enterprise value-to-sales, and enterprise value-to-operating cash
flow ratios of comparable firms is of only limited use if historical numbers rather than forecasts
are used.
Үнэ-ашгийн харьцаа, үнэ-борлуулалтын харьцаа, аж ахуйн нэгжийн үнэлгээ ба борлуулалтын харьцаа ба харьцуулалт хийж буй пүүсүүдийн үйл ажиллагааны мөнгөн урсгал-үнэлгээний харьцааны үндсэн дээр үнэт цаасыг зах зээлд анх гаргахад үнэлгээ хийхэд таамаглахаас илүүгээр түүхэн өгөгдөл ашиглавал хязгаарлагдмал болохыг бид олж мэдсэн.
Within an industry, the variation in these ratios is so large, both for public firms and
IPOs, that they have only modest predictive value.
тухайн нэг салбартаа хувьцаат компани болон үнэт цаасыг зах зээлд анх удаа гаргах явцын аль алинд нь эдгээр харьцаануудын хэлбэлзэл нь ийм их тул таамаглахад үнэ цэнэ нв бага юм.
Many idiosyncratic factors are not captured
by industry multiples unless various adjustments for differences in growth and profitability are
made.
өсөлт ба ашигт ажиллагааы зөрүүг боломжтой байдлаар зохицуулахгүй л бол салбарын үржүүлэгчид нь ийм өвөрмөц онцлог хүчин зүйлүүдийг тэр бүр тооцоолж чадахгүй байна.
Using earnings forecasts improves the valuation accuracy substantially.
Ашгийг таамагласнаар үнэлгээг илүү бодитой хийх боломжтой болж байна.
The valuation
accuracy is higher for older firms than for young firms.
Шинэ пүүсүүдээс илүү салбартаа байр сууриа олсон пүүсүүдийн хувьд үнэлгээний найдвартай байх магадлал нэмэгдэж байна.
Using historical accounting information and controlling for leverage effects, the
enterprise value-to-sales ratio works reasonably well for both young and old firms.
Хөшүүргийн нөлөөллийг хянах, аж ахуйн нэгжийн үнэлгээ ба борлуулалтын харьцаа илүү үндэслэлтэй болж ирж байна.
Additional
adjustments that reflect differences in sales growth rates and differences in profitability per dollar
of sales improve the fits even more.
Борлуулалтын өсөлтийн хэмжээний зөрүү ба борлуулалтын ам доллар дутам дахь ашигт ажиллагааны зөрүүг харуулах нэмэлт тохируулга хийсэн нь нааштай байна.
This is consistent with the industry practice of starting with
an industry multiple and adding or subtracting adjustments of 10-20% to reflect differences in
growth rates, profitability, quality of earnings, etc.
Өсөлтийн түвшин, ашигт ажиллагаа, ашгийн чанар гэх мэт хувьсагчуудын зөрүүг харуулах зорилгоор салбарын үржүүлэгч, нэмэх болон хасах гэх мэтээр 10-20%-иар өөрчлөх байдлаар эхлэх нь тохиромжтой байна.
The difficulty of using comparable firm multiples for valuing IPOs, without further
adjustments, leaves a large role for investment bankers in valuing IPOs.
Цаашид зохицуулалт хийхгүйгээр үнэт цаасыг зах зээлд анх удаа гаргахдаа үнэлгээ хийхэд пүүсийн харьцуулсан үржүүлэгчийг ашиглавал хөрөнгө оруулалтын банкуудын өмнө асар их хариуцлага үүрэх асуудал гарах юм.
Because using the
midpoint of the offer price range results in smaller prediction errors than using comparables,
investment bankers apparently are able to do superior fundamental analysis.
Харьцуулсан аргыг ашиглахаас илүүтэй таамаглалын жижиг алдааг үүсгэх санал болгох үнийн далайцын дундын цэгийг ашигладаг учраас хөрөнгө оруулалтын банкуудаас суурь шинжилгээний аргуудыг ашигладаг.
In addition, investment bankers are able to achieve additional valuation accuracy by canvassing market
demand before setting a final offer price.
Түүнчлэн,хөрөнгө оруулалтын банкуудаас эцсийн үнэлгээг тогтоохоос өмнө зах зээлийн эрэлтэд шинжилгээ хийх замаар үнэлгээг илүү нарийн хийж чаддаг.
While much attention has been focused on the wide
variation between the offer price and subsequent market prices that occurs in practice, our results
suggest that the pricing precision would be much worse if a mechanical algorithm was used
instead.
Зах зээлд илүүтэй тохиолддог зах зээлийн үнэлгээ ба санал болгох үнийн хоорондын хэлбэлзэлд ихээхэн анхаарал хандуулаад механик алгоритмийг ашиглавал үнэлгээ бодитой гарах магадлал бага юм.
Finally, we should note that in this paper we use the same multiples for all industries.
төгсгөлд нь дурын салбаруудад ижил үржүүлэгч ашиглахыг бид санал болгож байна.
Source:Moonchul Kim Department of Accounting KyungHee University
Jay R. Ritter Department of Finance School of Business Administration
University of Florida

Маркетинг, менежмент, нягтлан бодох бүртгэл, санхүү, статистик, экономиксийн англи нэр
томъёог орчуулах хэрэгцээ гарвал дараах толь бичгийг ашиглах боломжтой.

Saturday, November 5, 2011

Блак, Шолес ба Опционы үнэлгээний загвар

Санхүүгийн англи хэлний орчуулах ур чадвар хичээл 6
Black, Scholes and Merton Option Pricing Models - Блак, Шолес ба Опционы үнэлгээний загвар 
Several models have been developed to determine the theoretical value of an option.
(The most popular one was developed by Fischer Black and Myron Scholes in 1973)2 (for valuing European call options)1.
Худалдан авах Европ опшиний үнэлгээг хийх зориулалттайгаар Фишер Бласк болон Мирон Шолес нараас 1973 онд боловсруулсан нь хамгийн алдартай юм.

The most popular one was developed by Fischer Black and Myron Scholes in 1973 for valuing European call options.
(By imposing certain assumptions and using arbitrage arguments)1, (the Black-Scholes option pricing model provides the fair (or theoretical) price of a European call option on a non-dividend-paying stock)2.
Тодорхой төсөөлөл авч арбитраж хийнэ гэсэн үндэслэлтэйгээр Блак болон Шолесийн опшиний үнэлгээний загварт худалдан авах Европ опшиний цэвэр үнэлгээг ноогдол ашиг хувиарладаггүй хувьцаагаар авч үздэг.
By imposing certain assumptions and using arbitrage arguments, the Black-Scholes option pricing model provides the fair (or theoretical) price of a European call option on a non-dividend-paying stock.
(By imposing certain assumptions and using arbitrage arguments)1, (the Black-Scholes option pricing model provides the fair (or theoretical) price of a European call option on a non-dividend-paying stock)2.
Тодорхой төсөөлөл авч арбитраж хийнэ гэсэн үндэслэлтэйгээр Блак болон Шолесийн опшиний үнэлгээний загварт худалдан авах Европ опшиний цэвэр үнэлгээг ноогдол ашиг хувиарладаггүй хувьцаагаар авч үздэг.
Basically, the idea behind the arbitrage argument in deriving this and other option pricing models is that if the payoff from owning a call option can be replicated by (1) purchasing the stock underlying the call option and (2) borrowing funds, then the price of the option will be (at most) the cost of creating the replicating strategy.
Basically, the idea ((behind the arbitrage argument in (deriving this and other option pricing models)1)2 is that ((if the payoff from owning a call option can be replicated by (purchasing the stock underlying the call option and borrowing funds)3)4, (then the price of the option will be (at most) the cost of creating the replicating strategy)5.
Европ болон бусад опшинийг үнэлэх загварыг гаргаж ирэх арбитраж нотолгооны цаад санаа нь хэрвээ авах опшинийг эзэмшсэнээс бий болох төлбөрийг авах опшин болон сангаарх тухайн хувьцааг худалдан авах замаар хуулбарлавал уг опшиний үнэлгээ нь хуулбарлах стратегийг үүсгэх зардал нь болно.
The formula for the Black-Scholes model is
C = SN(d1) − Xe-rt N(d2)
d2 = d1 −ln = natural logarithm
C = call option price
S = price of the underlying
K = strike price
r = short-term risk-free rate
e = 2.718 (natural antilog of 1)
t = time remaining to the expiration date (measured as a fraction of a year)
s = standard deviation of the change in stock price
N(.) = the cumulative probability density
The option price derived from the Black-Scholes and Merton model is “fair” in the sense that if any other price existed, it would be possible to earn riskless arbitrage profits by taking an offsetting position in the underlying.
(The option price derived from the Black-Scholes and Merton model is “fair” in the sense)4 (that if any other price existed)1, ((it would be possible to earn riskless arbitrage profits) (by taking an offsetting position in the underlying)2)3.
Бусад ямар нэгэн үнэ байгаа бол тухайн опшиний гэрээг тэнцвэржүүлэх замаар эрсдэлгүй арбитраж ашиг олох боломжтой бол Блак, Шолес болон Мертоны опшиний үнэлгээний загвар нь үнэн зөв юм.
That is, if the price of the call option in the market is higher than that derived from the Black-Scholes and Merton model, an investor could sell the call option and buy a certain quantity of the underlying.
(That is, if the price of the call option in the market is higher than (that derived from the Black-Scholes and Merton model)1)2, ((an investor could sell the call option)3 and (buy a certain quantity of the underlying)4.
Тухайн зах зээл дэх авах опшиний үнэлгээ нь Блак, Шолес болон Мертоны загвараас гарган авсан үнэлгээнээс нь өндөр бол хөрөнгө оруулагчаас авах опшинийг худалдаж тухайн опшинийг тодорхой хэмжээгээр худалдан авна.
If the reverse is true, that is, the market price of the call option is less than the “fair” price derived from the model, the investor could buy the call option and sell short a certain amount of the underlying.
(If the reverse is true), ((that is, the market price of the call option is less than the “fair” price (derived from the model)1)2, (the investor could buy the call option)3 and sell short a certain amount of the underlying)4.
Эсрэг нөхцөл нь үнэн бол авах опшиний зах зээлийн үнэлгээ нь уг загвараас гарган авсан цэвэр үнэлгээнээс бага тухайн хөрөнгө оруулагчаас авах опшинг худалдан авч тодорхой хэмжээгээр тухайн опшинг худалдана.
This process of hedging by taking a position in the underlying allows the investor to lock in the riskless arbitrage profit.
((This process of hedging (by taking a position in the underlying)1 allows)2 (the investor to lock in the riskless arbitrage profit)3.
Тухайн опшиний гэрээг худалдан авах замаар хеджинг хийх нь хөрөнгө оруулагчидад эрсдэлгүй арбитражаас хөрөнгө оруулагч ашиг олох боломжтой.
The number of shares necessary to hedge the position changes as the factors that affect the option price change, so the hedged position must be changed constantly.
(The number of shares necessary to hedge the position changes) (as the factors that affect the option price change), (so the hedged position must be changed constantly).
Опшиний үнэлгээний өөрчлөлтөнд нөлөөлөх хүчин зүйл гэрээний өөрчлөлтөнд хеджинг хийхэд зайлшгүй шаардлагатай хувьцааны тоо иймээс хеджинг хийх гэрээг тогтмол өөрчилөх ёстой.
To illustrate the Black-Scholes model, assume the following
terms of the values in the formula:
Блак, Шолесийн загварыг гаргаж ирэхийн тулд уг томъёонд үнэлгээний дараах нөхцлүүдийг авч үзнэ:
Substituting these values into the equations above, we get
Strike price = $45
Time remaining to expiration = 183 days
Spot stock price = $47
Expected price volatility = standard deviation = 25%
Risk-free rate = 10%
S =47
K =45
t = 0.5 (183 days/365, rounded)
s = 0.25
r = 0.10
Маркетинг, менежмент, нягтлан бодох бүртгэл, санхүү, статистик, экономиксийн англи нэр
томъёог орчуулах хэрэгцээ гарвал дараах толь бичгийг ашиглах боломжтой.


Капитал Хөрөнгийн Үнэлгээний Загвар

Санхүүгийн англи хэлний орчуулах ур чадварын сургалт 5 CAPM 
Capital Asset Pricing ModelКапитал Хөрөнгийн Үнэлгээний Загвар
The first asset pricing model derived from economic theory was developed by William Sharpe and is called the capital asset pricing model (CAPM).
Виллиам Шарпе хөрөнгийн үнэлгээний онолыг анх гаргаж ирсэн бөгөөд үүнийг капитал хөрөнгийн үнэлгээний загвар гэдэг.
The CAPM has only one systematic risk factor the risk of the overall movement of the market.
САРМ нь зах зээлийн нийт өөрчлөлтийн эрсдэлд хамаарах тогтолцоот эрсдэлийн хүчин зүйлийг авч үздэг.
This risk factor is referred to as “market risk.” Энэхүү эрсдэлийн хүчин зүйлийг зах зээлийн эрсдэл гэж үздэг.
So, in the CAPM, the terms “market risk” and “systematic risk” are used interchangeably.
Иймээс, капитал хөрөнгийн үнэлгээний загвараар авч үзвэл зах зээлийн эрсдэл ба тогтолцоот эрсдэлийг өөр хооронд нь сольж хэрэглэдэг.
By “market risk” it is meant the risk associated with holding a portfolio consisting of all assets, called the “market portfolio.”
Зах зээлийн эрсдэл гэдэг нь дурын активуудаас бүрдсэн багцтай холбоотой эрсдэл юм.
So, for example, if the total market value of all assets is $X and the market value of asset j is $Y, then asset j will comprise $Y/$X of the market portfolio.
Иймээс, тухайлбал, дурын активын зах зээлийн нийт үнэлгээ нь $X ба j активын зах зээлийн үнэлгээ нь $Y ба j актив нь $Y/$X зах зээлийн багцыг бүрдүүлнэ.
The CAPM is given by the following formula: САРМ-ийг дараах томъёогоор илэрхийлнэ.
E(Ri ) = Rf + βi [E(RM) − Rf]
E(RM) = expected return on a “market portfolio(зах зээлийн багцын хүлээгдэж байгаа өгөөж)”
βi = measure of systematic risk of asset i relative to the “market portfolio”- зах зээлийн багцад харьцах i активын тогтолцоот эрсдэлийн хэмжүүр
The expected return for an asset i according to the CAPM is equal the risk-free rate plus a risk premium.
САРМ-ын дагуу i активын хүлээгдэж байгаа өгөөж нь эрсдэлгүй хүү дээрээс нь эрсдэлийн нэмэлт төлбөртэй тэнцүү.
The risk premium is – эрсдэлийн нэмэлт төлбөр нь
risk premium in the CAPM = βi [E(RM) − Rf] – САРМ-ийн эрсдэлийн нэмэлт төлбөр
Beta is a measure of the sensitivity of the return of asset i to the return of the market portfolio.
Бета нь i активын өгөөжийн мэдрэмжийг зах зээлийн багцын өгөөжид харьцуулан хэмжих хэмжүүр юм.
A beta of 1 means that the asset or a portfolio has the same quantity of risk as the market portfolio.
Бета 1 байна гэдэг нь актив буюу багц нь зах зээлийн багцын адил ижил эрсдэлтэй байна гэсэн үг юм.
A beta greater than 1 means that the asset or portfolio has more market risk than the market portfolio and a beta less than 1 means that the asset or portfolio has less market risk than the market portfolio.
Бета 1-ээс их байна гэдэг нь актив буюу багц нь зах зээлийн багцтай харьцуулахад зах зээлийн эрсдэл ихтэй байна гэсэн үг бөгөөд 1-ээс бага байвал актив буюу багц нь зах зээлийн багцтай харьцуулахад зах зээлийн эрсдэл багатай байна гэсэн үг юм.
The second component of the risk premium in the CAPM is the difference between the expected return on the market portfolio, E(RM), and the risk-free rate.
САРМ-ийн эрсдэлийн нэмэлт төлбөрийн хоёрдахь бүрэлдэхүүн хэсэг нь зах зээлийн багцын хүлээгдэж байгаа өгөөж ба эрсдэлгүй хүүгийн хоорондын зөрүү юм.
It measures the potential reward for taking on the risk of the market above what can earned by investing in an asset that offers a risk-free rate.
Эрсдэлгүй хүү амлаж байгаа актив хөрөнгө оруулсанаас бий болох ашигтой харьцуулахад зах зээлийн өндөр хэмжээний эрсдэл үүрэх шагналыг хэмждэг.
Consider a portfolio that has a beta of 1. Бета 1 байх багцыг авч үзье.
This portfolio has the same market risk as the market portfolio.
Энэхүү багц нь зах зээлийн багцтай адил зах зээлийн ижил эрсдэлтэй багц юм.

Маркетинг, менежмент, нягтлан бодох бүртгэл, санхүү, статистик, экономиксийн англи нэр
томъёог орчуулах хэрэгцээ гарвал дараах толь бичгийг ашиглах боломжтой.