经济管理汉语课本 Эдийн Засаг-Бизнесийн Хятад хэлний сурах бичиг

1-р хэвлэл/第一版/ Д.Төмөрбат/巴图/

Монгол Улс Улаанбаатар хот    蒙古国乌兰巴托市 

DDC 495.1 T-587 

版权© Copyright ©2021 

Нүүрний дизайн/封面设计/ Д.Одонжаргал 

版权所有。未经出版人事先书面许可，对本出版物的任何部分不得以任何方式或途径复制或传播。Зохиогчийн эрхээр баталгаажсан тул хэсэгчлэн болон бүтнээр нь хуулбарлан борлуулах, түгээхийг хориглоно.

ISBN/书号/ 978-9919-24-675-4 

图书页数 Хуудасны тоо: 234

Өмнөх үг

Эдийн засаг, менежментийн ухаанаар бакалавр болон мастерийн зэргээр суралцагчийн мэргэжлийн хятад хэлний мэдлэгийг сайжруулахад энэхүү номыг зориулсан бөгөөд хятад хэлний дунд түвшний мэдлэгтэй бол сурахад дөхөмтэй байх болно. Дэлхийн түвшний бизнес, эдийн засгийн мэдлэг, ур чадвартай мэргэжилтэн бэлтгэх нь эдийн засаг, менежментийн сургуулиудын эрхэм зорилго байдаг тул эдийн засаг, бизнесийн хятад хэлний академик сурах бичиг нь эдийн засгийн ухаан, тооцон бодох математик, нягтлан бодох бүртгэл, статистик, санхүү, менежмент ба маркетингийн суурь ойлголтоор дамжуулан хэлийг голлон орчин үеийн эдийн засаг, удирдахуйн бүхий л чиглэлийн хичээлийн суурь ухагдахуун ба загварыг уншиж ойлгон, орчуулах аргаар хэл, бизнес-эдийн засгийг нэгтгэн, Хятадад суралцахад шаардлагатай мэргэжлийн нэр томъёог эзэмшихэд нь дөхөм болгохыг зорилоо. Энэхүү сурах бичиг нь үндсэн 7 хичээлээс бүрдэх ба хичээл тус бүрт 5-12 уншлага, орчуулгыг шинэ үг ба дүрмийн тайлбарын хамт оруулсан бөгөөд номын хавсралт хэсэгт Хятадын бизнес, эдийн засгийн сургуулиудад хүсэлт гаргах болон суралцахад анхаарах зүйлсүүдийг багтаасан болно. Сурах бичигт дэлхийн шилдэг профессоруудын сургалтын материалыг иш үндэс болгосон тул эдгээр номын зохиогчид болон бүхий л багш нартаа чин сэтгэлийн талархал илэрхийлье. Энэхүү ном нь манай улсад хэвлүүлсэн мэргэжлийн хятад хэлний анхны сурах бичиг тул алдаа гарсан байвал санал бодлоо харамгүй хайрлаж, бидний дараа дараагын ажилд ихээхэн тус дэм болох болно.

 前言 

本书面向蒙古经济学类、管理学类，给与蒙古母语者本科及研究生专业汉语强化，亦适用于进阶级以上汉语学习者。经济管理学校的愿景为培养具有全球经商能力的专业人才，是未来企业最顶尖的管理人才，对经济及管理之各项功能如数学、经济学、会计、统计、营销、战略、信息、金融等能作一整合而为企业领导之专才。因此本经济管理汉语课本以经济学原理、微积分、会计基础、统计学基础入门、金融学概论、管理学及市场营销学原理为经，以语言学习为纬，通过阅读理解和翻译现代经济学与管理学类各项课程的基本概念及模型，使语言和经管基本理论的学习融为一体，让学生在中国留学中可以自然而然地掌握专业用语。本书共有7课，每一门课由5到12的阅读、翻译、跟生词和语法点四部分组成，更于书后附有申请中国各经济管理学校时及入学后学习指南的注意事项。经济管理汉语课本在编写过程中参考了一些全世界最优秀教授课程，而作者亦在此向这些教授和亲爱的各专业老师们表示真挚的谢意。由于本书是我国首次出版的专业汉语课本，若存在疏漏和错误之处，敬请读者谅解，并向我们指出，以便在今后的工作中进一步改进完善。

                                                                                    目录 Гарчиг

第一课微积分 Нэгдүгээр хичээл Тооцон бодох математикийн суурь ойлголтууд          5        

1.1函数与模型 Функц ба загвар                                                                    5                              

1.2 极限与导数 Хязгаар ба уламжлал                                                           11                     

1.3求导法则 Дифференциалчлах дүрэм                                      15

1.4积分 Интеграл                                                                           19

1.5 微分方程 Дифференциал тэгшитгэл                              23

第二课经济学原理  Нэгдүгээр хичээл Эдийн засгийн ухааны суурь ойлголтууд 27

2.1人们如何做出决定    Хүмүүс хэрхэн шийдвэр гаргадаг вэ?         29

2.2经济模型:  生产可能性边界 Эдийн засгийн загвар: үйлдвэрлэлийн боломжийн муруй 36

2.3供求的定律    Эрэлт нийлүүлэлтийн хууль                     41

2.4市场效率 Зах зээлийн үр ашиг                                              46

2.5 生产函数 Үйлдвэрлэлийн функц                                           50

2.6 寡头垄断 Олигопольт өрсөлдөөн                                53

2.7消费者选择理论 Хэрэглэгчийн сонголтын онол         57

2.8信息不对称 Тэгш бус хэмт мэдээлэл                           60 

2.9引力模型Таталцлын загвар                        64        

2.10比较优势:李嘉图模型  Харьцангуй давуу тал: Рикардогын загвар  69

2.11收益递增或规模经济

Өргөжилтийн өсөн нэмэгдэж буй өгөөж буюу өргөжилтийн үр шим  74

2.12 关税 Тариф                                                                  78

2.13宏观经济学数据   Макро эдийн засгийн өгөгдөл  81

第三课会计学基础  85

Гуравдугаар хичээл Нягтлан бодох бүртгэлийн үндэс           87                                

3.1 资产负债表 Тайлан тэнцэл                                             87

3.2利润表    Орлогын тайлан                          92                      

3.3 现金流量表 Мөнгөн гүйлгээний тайлан                      95 

3.4 衡量企业绩效 Бизнесийн гүйцэтгэлийг хэмжих нь         97      

3.5 比较分析    Харьцааны шинжилгээ                                101

第四课统计学基础        Дөрөвдүгээр хичээл Статистикийн үндэс         108                                          4.1总体及样本 Эх олонлог ба түүвэр                               109

4.2 变量及测量 Хувьсагч ба хэмжигдэхүүн                     113

4.3 分布的中心位置及方差 Төвийн тархалт ба дисперс       118

4.4 相关性及回归 Корреляци ба регресс                            121      

4.5 推论统计学 Нарийвчилсан статистик                               123    

 第五课金融学基础 Тавдугаар хичээл Санхүүгийн үндэс    126

5.1 折现现金流量估价 Хямдруулсан мөнгөн урсгалын үнэлгээ      127                      

5.2 投资评价的其他方法    Хөрөнгө оруулалтын үнэлгээний бусад аргууд  130

5.3 敏感性分析 Мэдрэмжийн шинжилгээ  133

5.4算术及几何平均 Aрифметик ба геометр дундаж       137

5.5 货币市场工具 Мөнгөний захын хэрэгслүүд                   140     

5.6 股权证券 Хөрөнгийн хувьцаа                                      145

5.7 衍生证券 Үүсмэл үнэт цаас                                          150

5.8证券市场 Үнэт цаасны зах зээл                                          156  

第六课管理学基础概念    Зуравдугаар хичээл Менежментийн үндэс                161                              6.1经理和领导 Менежер ба удирдагч                             162 

6.2六个领导风格 Удирдлагын 6 хэв маяг                        165         

6.3 明茨贝格的框架 Минтзбергийн загвар                       169

6.4 组织驱动因素     Байгууллагын өөрчлөлтөнд хөдөлгөгч хүчин зүйлс      174                                6.5 囚犯困境 Хоригдлын ацан шалаа                              178

第七课营销学基础概念     Долдугаар хичээл Маркетингийн үндэс                  182                              

7.1市场营销的核心概念 Маркетингийн цөм ойлголтууд     183

7.2 营销三原则 Маркетингийн гурван зарчим                  189

7.3营销信息系统 Маркетингийн мэдээллийн систем              195

7.4波士顿“市场成长-份额”矩阵Бостон консалтин групийн өсөлтийн матриц  199

7.5营销传播 Маркетингийн харилцаа                   202

7.6品牌的信息传达和沟通 Брендийн мэдээллийг хүргэх,   харилцах   208

附录   Хавсралт                214                                                      

申请中国各经济管理学校时及入学后学习指南的注意事项  

Бизнесийн удирдлага, эдийн засгаар суралцахад анхаарах зүйлс              214                             

参考     Ашигласан сурвалж         234

Энэхүү номыг файль буюу pdf хэлбэрээр 25000 төгрөгөөр авахыг хүсвэл https://www.facebook.com/dtumur/ фейс хаягаар эсвэл tumurbatdalkhsuren@ymail.com хаягаар холбогдоно уу.       

图书试读 Жишээ

2.5 经济模型:  生产可能性边界 Эдийн засгийн загвар: үйлдвэрлэлийн боломжийн муруй

生产可能性边界是一个图形，它表明在生产要素和生产技术既定时，一个经济所能生产的产品——在这个例子中是汽车和电脑——的数量的各种组合。Үйлдвэрлэлийн боломжийн муруй бол бүтээгдэхүүний хослолуудыг харуулдаг график бөгөөд энэ тохиолдолд, үйлдвэрлэлийн боломжит технологи ба үйлдвэрлэлийн боломжит хүчин зүйл өгөгдсөн нөхцөлд тухайн нэг эдийн засаг машин ба компьютер үйлдвэрлэх  боломжуудын хослол юм.

如果这个经济把全部资源都用于汽车行业，该经济将生产 1000 辆汽车而不生产电脑；如果全部资源都用于电脑行业，该经济将生产 3000 台电脑而不生产汽车。Хэрвээ, тухайн эдийн засаг бүх нөөцөө машин үйлдвэрлэхэд зарцуулбал, 1000 машин үйлдвэрлэж, 0 машин үйлдвэрлэнэ. Бүх нөөцөө компьютерийн салбарт зарцуулбал, 3000 компьютер, 0 машин үйлдвэрлэнэ.

更为可能的情况是，这个经济把资源分配在两个行业中，于是，在生产可能性边界上就有了其他点。Хамгийн боломжит хувилбар нь, тухайн эдийн засаг нөөцөө уг хоёр салбарт хувиарлаж, машин, компьютер аль алинийг нь үйлдвэрлэнэ.

由于资源是稀缺的，因此并不是每一种想象的结果都是可行的。Нөөц хязгаарлагдмал учраас, төсөөлж байгаа үр дүнг тэр бүр хэрэгжүүлэх боломжгүй.  例如，无论在两个行业之间如何配置资源，经济也不可能生产出 C 点所代表的汽车和电脑量。Жишээ нь, нөөцүүдийг хоёр салбарт хэрхэн хувиарлахаас үл хамааран, машин ба компьютерийг С цэгт дүрсэлсэн тоо хэмжээгээр үйлдвэрлэх боломжгүй.

 在用于制造汽车和电脑的技术为既定时，经济并没有足够的生产要素来提供 C 点所对应的产量水平。Машин ба компьютер үйлдвэрлэх технологи өгөгдсөн нөхцөлд, тухайн эдийн засагт бүтээгдэхүүний түвшинг дэмжихүйц үйлдвэрлэлийн хүчин зүйл хангалтгүй.

经济可以用它拥有的资源在生产可能性边界上和以内的任何 一点进行生产，但它不能在这条边界以外的任何一点进行生产。Байгаа нөөцөөр, тухайн эдийн засаг үйлдвэрлэлийн муруйн дотор эсвэл аль нэг цэгээр үйлдвэрлэх болов ч, муруйн гадна үйлдвэрлэх боломжгүй.

如果经济从它可以获得的稀缺资源中获得了它能得到的全部东西，就称这种结果是有效率的。Тухайн эдийн засаг олж авсан ховор нөөцөөр бүх зүйлийг олж авч чадвал, үр ашигтай гэж үзнэ. 生产可能性边界上（而不是这条 线之内）的各点代表了有效率的生产水平。Үйлдвэрлэлийн боломжийн муруй дээрх цэгүүд нь үйлдвэрлэлийн үр ашгийн түвшинг илэрхийлнэ.

由于某种原因，也想是普遍失业，经济的产量小于它从可以获得的资源中所能得到的最大可能产量。Зарим шалтгаанаар, магадгүй хаа сайгүй ажилгүйдэлтэй үед, үйлдвэрлэхүйц нөөцөөсөө бага хэмжээгээр үйлдвэрлэнэ.

如果消除了无效率的来源，经济就可以增加这两种物品的产量。Хэрвээ үр ашгийн эх үүсвэрийг багасгавал, тухайн эдийн засаг уг хоёр бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх боломжтой.

生词 Шинэ үгс

1.生产可能性边界shēng chǎn kě néng xìng biān jiè

үйлдвэрлэлийн боломжийн муруй

2.图形tú xíng               график, бүдүүвч

3.表明biǎo míng                    илэрхийлдэг, харуулдаг

4.生产要素          shēng chǎn yào sù          үйлдвэрлэлийн хүчин зүйл

5.技术jì shù                  технологи

6.既定jì ding                 тогтоосон

7.数量shù liàng            тоо хэмжээ

8.拥有yōng yǒu            тай байх

9.组合zǔ hé                   хослол

10.情况qíng kuàng       нөхцөл байдал

11.行业háng yè            салбар

12.点 diǎn                      цэг

13.稀缺xī quē               хомсдол

14.制造zhì zào             үйлдвэрлэх

15.提供tí gòng              хангах, нийлүүлэх

16.称 chēng                    жигнэх, нэрлэх

17.效率xiào lǜ              үр ашиг

18.来源lái yuán            эх сурвалж, эх үүсвэр

19.条线tiáo xiàn                    шугам

20.增加zēng jiā             өсөх, нэмэгдэх

21.产量chǎn liàng                  гарц, хэмжээ

语言扩展 Дүрмийн тайлбар

1原文：生产可能性边界是一个图形，它表明在生产要素和生产技术既定时，一个经济所能生产的产品——在这个例子中是汽车和电脑——的数量的各种组合。

结构：所[suǒ]- аливаа үйл үгийн өмнө орохоор бусдаар үйлдүүлэх хэв буюу үйлдвэрлэгдсэн гэсэн утгатай болов ч, орчуулахдаа үйлдвэрлэсэн гэхэд болно.

2原文： 如果这个经济把全部资源都用于汽车行业，该经济将生产1000 辆汽车而不生产电脑。

结构：如果, …..而不[rú guǒ , …..ér bú]….. – хэрвээ, ….. эс, 

3原文：更为可能的情况是，这个经济把资源分配在两个行业中，于是，在生产可能性边界上就有了其他点。

结构：于是[yú shì] - ингэснээр, тиймээс

4原文：由于资源是稀缺的，因此并不是每一种想象的结果都是可行的。

结构：由于.......，因此[yóu yú .......，yīn cǐ]...........。А,  учраас В

5原文：例如，无论在两个行业之间如何配置资源，经济也不可能生产出 C 点所代表的汽车和电脑量。

结构：无论 [wú lùn]- үл хамааран

6原文：在用于制造汽车和电脑的技术为既定时，经济并没有足够的生产要素来提供 C 点所对应的产量水平。

结构：来[lái] - зорилго зааж тэр бүр орчуулахгүй